Een omgebouwde servo.

Met een kleine verandering kan een servo worden omgebouwd tot een lier met ingebouwde snelheidsregelaar. Deze lier kan dan worden gebruikt voor kranen of, zoals in mijn geval, voor de zeilverstelling van een zeilschip.

De ombouw

De ombouw is niet zo moeilijk als het lijkt, maar het is raadzaam om het eerst met een oudere servo te proberen.Als eerste moet je de servo openschroeven en voorzichtig de printplaat met de elektronica loshalen, daarbij is het noodzakelijk om eerst de motor los te schroeven van de behuizing.
Bij het loshalen wordt de potmeter (die zorgt voor het stoppen van de motor bij de maximale uitslag) in tweeën gedeeld. Dat is niet zo erg, want deze potmeter wordt verder niet meer gebruikt en dus kan het gedeelte wat in de behuizing achterblijft ook verwijderd worden.

De potmeter moet van de printplaat worden gedesoldeerd en op de vrije plaatsen, waar de drie pootjes van de potmeter gezeten hebben, moeten draadjes gesoldeerd worden. Dit is noodzakelijk omdat de nieuwe potmeter meestal een ander vorm of grootte heeft. Deze potmeter moet wel ongeveer dezelfde waarde hebben als de originele (5 to 50 K kilo-ohm).

Het maakt verder niets uit hoe de potmeter aangesloten wordt. Om een nauwkeurige instelling mogelijk te maken moet de potmeter zwaar draaien. Nu wordt de printplaat met de motor weer in de behuizing geplaatst en de motor wordt vastgeschroefd, de potmeter blijft buiten de behuizing zodat hij goed af te stellen is. ( zie tekening)

1 instelbare spanningsregelaar LM 317 2- weerstand 270 Ohm 3- potmeter 5 KiloOhm

De afstelling

De omgebouwde servo wordt aangesloten aan de ontvanger en als de zender-knuppel in het midden staat mag de servo niet draaien. Doet hij dit wel of bromt de motor, dan moet er aan de potmeter worden gedraaid totdat de motor niet meer loopt of geen geluid meer maakt.

Als de knuppel (of schakelaar) wordt bewogen, gaat de motor lopen. De motor kan dus zowel links- als rechtsom draaien. Door de vertraging van de servo draait de uitgaande as ongeveer 50. keer per minuut

Uitbreiding

Bij een lier is het soms handig om deze automatisch te laten stoppen om schade aan het mechaniek te voorkomen. Het moet dan wel nog mogelijk zijn, als de lier gestopt is, de andere kant op te draaien. Met behulp van twee diodes*en twee eindschakelaars is dit eenvoudig en goedkoop op te lossen (zie tekening).

* Door een diode kan de stroom maar in één richting stromen. De richting staat aangegeven op de diode, meestal met een zwarte streep, die de blokkerende kant aangeeft.

Martijn de Jongh